Deltaprogramma en waterpeil IJsselmeergebied
Over het waterpeil in het IJsselmeergebied wordt al heel lang gediscussieerd. Aanleiding is de verwachte stijging van de zeespiegel en bodemdaling. De spuicapaciteit in de Afsluitdijk wordt vergroot en voor noodgevallen worden pompen bijgeplaatst. Rijkswaterstaat wil naar een flexibel peilbeheer. De recreatiesector vreest de gevolgen.
WIN, Waterhuishouding in het Natte Hart, 1998
In 1998 deed Waterrecreatie Advies in opdracht van Rijkswaterstaat (RIZA) onderzoek naar de gevolgen van een mogelijke peilverandering in het IJsselmeergebied. 102 jachthavens en winterstallingbedrijven die samen 62% van alle ligplaatsen exploiteren hebben verschillende metingen verricht en een vragenformulier ingevuld. Er werd o.a. gevraagd naar de verwachtte gevolgen van een verhoging en een verlaging van de geldende waterstanden met 20 of 40 cm. Een verlaging van het zomerpeil met 20 cm. werd door een grote groep (28%) al als “heel erg” beoordeeld. Maar ook een verhoging van de peilen heeft gevolgen. Tijdens een hoogwaterperiode in november 1998 bleek bijna 25% van de havens van de respondenten schade te hebben opgelopen.
De Commissie Veerman, 2008
10 jaar later in 2008, kwam de Commissie Veerman met het plan om het peil in het IJsselmeergebied met 1,5 meter te verhogen. Op nieuw vroeg Rijkswaterstaat naar de gevolgen. Het rapport werd in 2010 van een nieuw kaft voorzien en bijgevoegde herdruk verscheen. Foto’s van een storm op 18 januari 2007 werden toegevoegd.
Naar een nieuw Peilbesluit, 2016
Begin 2016 is door Rijkswaterstaat een nieuw voorstel voor het IJsselmeergebied ter visie gelegd, het ‘flexibel peilbeheer’. Men gaat uit van een bandbreedte rond een gemiddeld peil van NAP -0,25 cm met in het voorjaar een korte opzet van het peil en vanaf augustus een peilverlaging. Niet verwonderlijk dat er veel zienswijzen binnenkwamen. Het rapport uit 1998 is voor de derde keer overhandigd, nu ook aan Grontmij die voor Rijkswaterstaat de gevolgen voor o.a. de recreatiesector in kaart gaat brengen.
Onderzoek naar financiële gevolgen flexibel peilbeheer
HISWA heeft in 2016 onderzoek gedaan naar de financiële gevolgen van het verhogen van het peil in het voorjaar en het verlagen van het peil vanaf 1 augustus. Jachthavens en jachtwerven hebben aan het onderzoek meegedaan. De waterpeilfluctuatie heeft zonder compenserende maatregelen in het IJsselmeergebied een negatief economisch effect op de watersportindustrie en de horeca / middenstand van € 60 miljoen per jaar. Bijna 20% van het klantenbestand van de jachthavens komt in de problemen alsmede grote transporten van megajachtbouwers door een vervroegd laag zomerpeil (augustus / september). Gezien de enorme extra investeringen, het geringe natuurvoordeel (2% extra rietgroei) plus de verhoogde kans op overstromingen, adviseert HISWA de huidige peilen te handhaven.
Conclusie
Achtergrond voor de gewenste opzet in het voorjaar en de verlaging van het zomerpeil vanaf 1 augustus is ‘de natuur in het IJsselmeergebied’, in het bijzonder de rietontwikkeling. Het als mitigerende maatregel uitbaggeren van de havens en verhogen van kades, steigers en buitendijkse terreinen om schade te voorkomen, resulteert in een kostbaar natuurproject.
Ruimte voor de Rivier
Andere projecten op deze site die een relatie hebben met het Deltaprogramma zijn de projecten rond het onderwerp Ruimte voor de Rivier:
Ruimte voor de Rivier in Wanssum (L)
Recreatievaart in de Bypass van Kampen