Samengaan waterrecreatie en natuur in de Oostelijke Vechtplassen
Waterrecreatie Advies en Arcadis brachten een advies uit over het samengaan van waterrecreatie en natuur. Dankzij een Gebiedsakkoord is ruim € 75 miljoen beschikbaar voor een integrale kwaliteitsimpuls.
Eind 2017 hebben 21 partijen een Gebiedsakkoord ondertekend waarin werd afgesproken een groot aantal problemen in de Oostelijke Vechtplassen gezamenlijk op te lossen. Middels een forse kwaliteitsimpuls van meer dan € 75 miljoen worden een groot aantal projecten opgepakt. Er wordt geïnvesteerd in het verbeteren van de waterkwaliteit (o.a. verwijderen bagger en fijn slib), het versterken van ecologische waarden (verwerven gronden, inrichten natuurgebieden, versterken natuur) en het realiseren van nieuwe vaarverbindingen (o.a. sloepenroutes). Samengevat een betere waterkwaliteit, meer waterplanten, meer natuur en meer en betere recreatiemogelijkheden. Iedereen profiteert als je dit in balans ontwikkelt.
Arcadis en Waterrecreatie Advies kregen opdracht een rapport te schrijven over hoe het samengaan van waterrecreatie en natuur in de Oostelijke Vechtplassen kon worden bevorderd. Onderdeel van de opdracht was het beschrijven van mogelijkheden om de waterrecreatiesector te verduurzamen. Een kolfje naar de hand van Waterrecreatie Advies en met Arcadis hadden wij al meer projecten uitgevoerd waarin de effecten van waterrecreatie op natuur waren onderzocht.
Vrij snel werden wij geconfronteerd met de Notitie reikwijdte en detailniveau (NRD) ten behoeve van de milieueffectrapportage (MER) voor de nieuwe vaarverbindingen. In de NRD werd de recreatiesector en de watersporter in het bijzonder weggezet als vervuiler en verstoorder die olie en vuil overboord gooien, waterplanten kapot varen, met hun motoren de bodem omwoelen, in kwetsbare rietoevers afmeren en vogels verstoren. Bronvermelding bij dit soort beschuldigingen ontbreekt, of de beschuldigingen zijn opgesteld door ecologen (et al.) die blijkbaar nog nooit op een boot hebben gevaren. ‘Mogelijke effecten (van waterrecreatie op natuur) worden verondersteld, zonder objectieve feitelijke onderbouwing’ zoals Arcadis fijntjes stelde in een reactie op de NRD. Alle beschuldigingen zijn door ons in het rapport over het samengaan van waterrecreatie en natuur inmiddels weerlegd en /of genuanceerd. Voor het onderlinge vertrouwen en de samenwerking tussen recreatie en natuur zijn dit soort beschuldigingen niet opbouwend. Natuurlijk zijn er partijen die een hekel hebben aan recreanten met een boot als die door hun achtertuin varen (NIMBY). Maar verschuil je niet achter vermeende negatieve effecten op natuurwaarden om daarmee een MER-procedure onwerkbaar te maken als je met elkaar een handtekening onder een Gebiedsakkoord hebt gezet.
Toch een mooie opdracht
Als recreatie en natuur samen willen gaan, dan vergt dat kennis van- en respect voor elkaars standpunten. Hoewel de wetgeving weinig ruimte biedt helpt het als partijen elkaar wat gunnen. Een land zonder mensen die af en toe willen recreëren bestaat niet. Het voordeel van recreanten is dat ze respect krijgen voor natuurwaarden en mogelijk lid worden van een natuurorganisatie. Het is dan wel belangrijk dat die natuur, al dan niet deels, beleefbaar is.
Er is al heel veel geschreven, onderzoeken lopen. Na het Friese Merenproject is dit ook een mooi voorbeeld hoe je met elkaar een gebied een impuls kan geven. De uitvoering moet op gang komen en dat vergt tijd. Kijk naar het bredere plaatje, naar wat er te winnen valt. Als je je dorp denkt te beschermen door anderen te weren die af en toe ook graag een keer van jouw (woon)omgeving willen genieten, dan zet je de tijd stil. En denk ook eens aan mogelijk toekomstige bewoners, nu nog ‘jongeren’ die een sloepenroute waarschijnlijk wel zullen waarderen.
Behoefte aan wat frisse ideeën en oplossingen i.p.v. problemen? Neem eens contact op.
Basiskaart: ANWB Waterkaart Vechtplassen. Routes ingetekend door Waterrecreatie Advies, n.a.v. watersportvisies voor Almere, Muiden, Gooise Meren en het onderzoek naar het samengaan van waterrecreatie en natuur in de Oostelijke Vechtplassen (2019).